طلوع

محفل جهاد فکری
سرآغاز

روزنوشت جمعی طلوع محفل جهاد فکری چند طلبه و دانشجوی متعهد به ارزش‌های اسلام ناب محمدی(ص) است. در این مجال، با سرمشق گرفتن از مکتب امام خمینی(ره) جهاد فکری خود را در رکاب حضرت آیت الله خامنه‌ای پیگیری خواهیم کرد.

طبقه بندی موضوعی

۱۱ مطلب در مهر ۱۳۹۲ ثبت شده است

طرف قلّابی

احمد مخبری

سیاست، عرصه‌ی هم‌آوردی برنامه‌ها و راه‌کارهاست که بربستری از اندیشه‌ها و منطق‌ها بناشده‌است. هرچند مرور زمان، موضع حق را نمایان می‌سازد اما صرف درست و منطقی بودن یک اندیشه، موجب ظفرمندی و گسترش سریع آن در صحنه‌ی سیاست ، نخواهدشد.

اگر حق، به درستی عرضه شود، اقبال عمومی را به همراه خواهد داشت اما در صحنه‌ی سیاست، حق‌نمایی و تدلیس به‌ آسانی رخ می‌دهد . تلاش اصلی جریانات باطل آن‌است که خود را در منظری نمایان سازند که در دید افکار عمومی، حق به نظر آیند.

درگیری مستقیم با منطق حق نتیجه‌ای جز ابطال نخواهد داشت، بنابراین باید مصافی را به نمایش گذارند که بیننده‌ی ماجرا، حق را در آن‌ها بجوید، هرچند که باطلی را تبلیغ کنند و این همان سیاست‌بازی باطلی‌ست که چرخ دولت‌های استکباری را می‌چرخاند و کارشان را به پیش می‌برد.

نظام اسلامی ما نیز درگیر چنین ماجرایی است. اندیشه‌های متین و منطقی نظام اسلامی در عرصه‌ی سیاست باید به درستی و با برنامه و راه‌کار درخور، تبیین و تبلیغ شود تا در مصاف با اندیشه‌های باطلی که خود را در جایگاه حق نمایان می‌سازند به محاق نرود.

ما در برابر استکبار، موضع روشن و دقیقی داریم که برپایه‌های محکم و مستدلی بنا شده‌است. بی اعتمادی ما به امریکا منطقی عینی دارد که کاملا درست و گویاست و در جای خود بیان شده و می‌شود. افکار عمومی ما نیز در این سی و پنج سال هم‌واره با درک و پذیرش کامل این منطق در برابر تبلیغات استکبار تسلیم نشده‌است.

دشمن مستکبر و دنباله‌های داخلی آن که از رویارویی مستقیم با موضع حق و منطق مستدل نظام، عاجزند، برای خودنمایی در منظر حق، راهی دیگر را در پیش‌گرفته‌اند. آن‌ها برای مُحِق جلوه‌دادن خود در این صحنه‌ی هم‌آوردی، نیازمند طرفی هستند که در برابر گفتار و رفتار او، خود را در موضع حق جا بزنند و به همین منظور، برای خود "طرف قلّابی" می‌تراشند .

۵ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۳۰ مهر ۹۲ ، ۱۱:۳۳

زمانی که پیامبران از سوی خداوند متعال به رسالت و نبوت برانگیخته می شوند، مواجهه انسان های مختلف با این دعوت صورت های گوناگونی دارد. اما دو گروه عمده در برابر این دعوت قرار می گیرند: باورمندان به رسالت، منکرین رسالت. از نگاه قرآن آن کسانی که در شک و تردید نسبت به این رکن دینی هستند، هنوز به دایره ایمان وارد نشده اند و اگر خود را  مومن بخوانند، در نگاه قرآن، منافق خوانده می شوند.

جبهه باطل، متشکل از کفار و منافقین، برای حذف پیامبر از اثرگذاری بر جامعه دست به اقدامات مختلفی می زند. فارغ از تهدیدها، قتل ها، شکنجه ها و...، یکی از ارکان مقابله با پیامبر، «حذف اعتبار پیامبر» است. یعنی حمله به نقطه مرکزی باور مومنان و به بیان دیگر از بین بردن «حیثیت پیامبری پیامبر». حذف این اعتبار کلیدی، که از منظر مشرکان یک اعتبار صرف است و از منظر الهی، یک حقیقت واقعی، از طرق مختلفی صورت می گیرد. تبلیغ حیثیت ها و عناوین دروغین و مخل به پیامبری، یک راه اساسی برای حذف اعتبار پیامبری پیامبر است. این حیثیت های دروغین دارای مراتب است:

 دیوانه؛ خواب زده، شاعر، دوغگو، معلَّم (به او درس داده اند)، با همکاری عده ای قرآن را بافته است؛ ساحر.

هیچ پیامبرى بر آنها مبعوث نشد، جز آنکه مسخره‏اش کردند. (حجر؛11)

تقریباً تمامی این عنوان ها برای پیامبران تکرار شده است. بسیاری از این عناوین تحت عنوان جامع «استهزاء» قابل جمع است (دیوانه، شاعر، خواب زده،). این عناوین بی تأثیر نیز نبود تا جایی که پیامبر اکرم (ص) برای آغاز دعوت عمومی خود، از استهزای مشرکین خوف داشت.

فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِکِینَ؛ إِنَّا کَفَیْنَاکَ الْمُسْتهَزِءِینَ(حجر 94-95)

و پس از فتح مکه با آنکه فرمان فتح عمومی دادند، اما چند نفر را واجب القتل دانستند:«امر بقتلهم و ان وجدوا تحت استار الکعبه.» پیامبر به همه فرمان داد آنان را هر جا بیابند، حتی اگر خود را به زیر پرده های کعبه آویخته باشند بکشند!؛ چرا که آنها پیامبر را هجو کرده بودند.

این استهزا، می تواند راه هدایت را بربندد. مسخره کردن، در دل خود بیان می کند که طرف مقابل نه تنها جایگاهی فراتر از مردمان عادی ندارد بلکه از لحاظ درک و شعور، از متوسط انسان ها نیز پایین تر است و از عهده فهم و اداره اولیات نیز برنمی آید. چنین انسانی دقیقاً در نقطه مقابل پیامبر قرار دارد چرا که پیامبر کسی است که همچنان که انسان است اما از سایر انسان ها درجات والاتری دارد و مخاطب وحی الهی است و همه انسان ها به هدایت او محتاج اند و او به هیچ کس جز خدا در امر هدایت احتیاج ندارد.

بزرگان قوم نوح (ع) که کافر بودند گفتند: ما تو را جز انسانى همانند خویش نمى‏بینیم. و نمى‏بینیم که جز اراذل قوم از تو متابعت کنند. و نمى‏بینیم که شما را بر ما فضیلتى باشد، بلکه پنداریم که دروغ مى‏گویید. (هود؛ 27)

مسخره کار دیگری نیز می کند: راه عقل را می بندد چرا که غالب انسان ها با دیدن مسخره شدن دیگری، ابتداء آن فرد در نظرشان خفیف می شود و عرفاً برای او وزنی قائل نمی شوند. پس نه در کار او تأمل می کنند و نه او را جدی می گیرند به ویژه آنکه این مسخره در قالب هنری بیان شود (مانند شعر و ...) و به ویژه اینکه به طور فراگیر گفته شود و عرف و عادت شود.

این راهبرد مهم دشمنان دین، از سوی منافقین نیز به دفعات تکرار می شود و اساساً به عنوان رویه ای قطعی در قرآن کریم از آن نام برده شده است. راه مقابله با آن نیز آن است که مومنان از مجالس مسخره پیامبر و آیات الهی و مقدسات دوری کنند و گرنه در گناه آنها شریک خواهند بود:

و از این پیش، در این کتاب بر شما نازل کرده‏ایم که چون شنیدید کسانى آیات خدا را انکار مى‏کنند و آن را به ریشخند مى‏گیرند با آنان منشینید تا آن گاه که به سخنى دیگر پردازند. و گر نه شما نیز همانند آنها خواهید بود. و خدا همه منافقان و کافران را در جهنم گرد مى‏آورد. (نساء؛ 140)

این دستور اکید اسرار بسیاری دارد اما آنچه روشن است این است که همراهی با مسخره کنندگان جزئی از پروژه بی اعتبار سازی مقدسات خواهد بود و این اقدام، چیزی نیست که خدا از آن به آسانی بگذرد.

اثر دیگر مسخره آن است که قبح شکنی برای فرد، آسان می شود و او را به پرتگاه می کشاند. یعنی عمل نادرست به ویژه با تکرار، ریشه در قلب می دواند (همان طور که عمل صالح چنین می کند) و قلب، مرکز باورها و اعتقادات، همرنگ با عمل می شود و کم کم غیرت دینی از بین می رود و پس از مدتی بی تفاوتی نسبت به مقدسات پیش می آید و پس از مدتی با تکرار عمل (همراهی با مسخره دیگران) خود شخص به مسخره کردن روی می آورد و پس از مدتی برای آنکه ناهمسانی اعتقاد و رفتار از بین برود، دست به توجیه آن می زند و آن را گناهی کوچک می شمارد و پس از مدتی آن را گناه نمی داند و پس از مدتی آن مسخره، به عنوان باور جایگزین باور قبلی می شود و به آسانی مقدسات را تکذیب می کند و تکذیب مقدسات و آیات الهی، به ویژه بزرگترین آیات خدا یعنی پیامبران و معصومان، کفری است که آمرزیده نمی شود و عذاب ابدی را به همراه دارد.

ثُمَّ کانَ عاقِبَةَ الَّذینَ أَساؤُا السُّواى‏ أَنْ کَذَّبُوا بِآیاتِ اللَّهِ وَ کانُوا بِها یَسْتَهْزِؤُنَ (روم؛ 10)

آن گاه بدترین سرانجام، سرانجام کسانى بود که مرتکب زشتى شدند به سبب اینکه آیات خدا را تکذیب کردند و همواره آنها را به مسخره مى‏گرفتند.

آنچه در سال های اخیر در برابر عظمت امام هادی علیه آلاف التحیه و الثناء رخ داد، اجرای پروژه تکراری و چند هزارساله تمسخر مقدسات بود. تمسخر از سوی بی دینان و منافقان امری عادی است اما این بار به مدد شبکه های اجتماعی و تکنولوژی، این عده زیادی از مومنان هستند که در برابر مسخره ها ساکت می نشینند و به جای برخاستن از مجلس مسخره کننده (مثلا عضویت در حلقه فیس بوکی آنها یا ...) بی تفاوت و گاه با لبخند از کنار این گناه عظیم می گذرند و آن را شوخی ساده تلقی می کنند. نتیجه آن که ویروس بی ایمانی به سرعت در کالبد جامعه حرکت می کند و اعماق وجود توده ها را به آسانی مورد حمله قرار می دهد.

عادی کردن امام و هم سطح کردن آنها با بقیه مرجعیت دینی را حذف می کند و از بین رفتن مرجعیت دینی پیامبر و امام معصوم، دقیقاً مساوی با نابودی مسیر هدایت است و آنچه به اسم دین بدون پیامبر و امام واقعی باقی می ماند تنها الفاظی است که تنها بدل و تقلبی از مسیر هدایت است.

وَ ما مَنَعَ النَّاسَ أَنْ یُؤْمِنُوا إِذْ جاءَهُمُ الْهُدى‏ إِلاَّ أَنْ قالُوا أَ بَعَثَ اللَّهُ بَشَراً رَسُولاً (اسراء؛ 94)

هیچ چیز مردم را از ایمان آوردن آن گاه که هدایتشان مى‏کردند، باز نداشت مگر اینکه مى‏گفتند: آیا خدا انسانى را به رسالت مى‏فرستد؟

و (کافران گفتند) اگر از انسانى همانند خود اطاعت کنید، زیان کرده‏اید. (مومنون؛ 34)

(کافران قوم ثمود) گفتند: اگر از انسانى همانند خود پیروى کنیم گمراه و دیوانه باشیم (قمر؛ 24)

آنچه این روزها بر سر نائب الامام انقلاب ما، خمینی کبیر می آید، همسان پروژه قداست زدایی منافقان و کفار است. هر چند کسانی بدون قصد و از سر شوخی به چنین بازی هایی دست زده باشند، باز هم همچون مومنانی هستند که اهمیت این دستور قرآنی را درک نکرده اند. انقلاب نیاز به مرجعیت دارد و حذف مرجعیت امام با عادی کردن امام (به معنای اینکه امام خمینی هم یکی بود مثل ما و در طهارت روح و قوت بینش و اتصال به مبدأ الهی تفاوتی با مردمان عادی نداشت) انقلاب را بی ریشه می کند. البته روشن است که خمینی انقلاب ما، با همه عظمت اش معصوم نبود و همواره جا برای نقدهای عالمانه و اسلامی بر اندیشه و عمل ایشان، از سوی صاحب نظران دینی باز است، اما تصویرسازی امامی که تقوای خاص و ویژه ای نداشته و بینش او نیز همواره در حال تغییر و تزلزل بود و تحت تأثیر اطرافیان هر روزه نظری می داد و ...، امری جدای از نقدهای عالمانه است.

 

 
۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۹ مهر ۹۲ ، ۲۳:۴۶

نظرسنجی دربارۀ مذاکره یا رابطه با آمریکا قرار است کدامین گره را از کار دولت عالیجناب حسن روحانی بگشاید؟

یکم. آیا قرار است نظرسنجی پیامی برای خارج داشته باشد؟ مثلاً پیامی برای دشمنان بدین مضمون که ملت پشت سر دولت و اقدامات و سیاست­های آن است. امّا روشن است که نیازی به چنین پیامی نیست، و نه تنها هیچ فایده­ای برای آن متصور نیست که مضرات روشنی هم دارد. دولتی که هنوز چند ماه از پیروزی­اش با آرای عمومی در انتخاباتی با مشارکت 72 درصدی بیشتر نگذشته، چه نیازی به نمایش حمایت مردمی از طریق نظرسنجی دارد؟ حال اگر نتیجه نظرسنجی عدم حمایت اکثریت مردم از این سیاست باشد، نتیجه­ای جز بدگمان کردن طرف مذاکره به سرانجام این فرآیند ندارد. طرف مقابل، طبیعتاً می­اندیشد که دستیابی به توافق با دولت در شرایط بدگمانی افکار عمومی نمی­تواند پایدار و قابل اتکا باشد. اما اگر نتیجه عکس این هم باشد، تأثیر آن بر مذاکره بسیار مخرب است. چون این سیگنال را به طرف مقابل ارسال می­کند که ما به شدت "محتاج" این تعامل هستیم. نگارنده پیشتر در نوشته دیگری تأثیر مخرب مذکور را با استفاده از تمثیل تعامل فروشنده و خریدار مورد اشاره قرار داده است. «عقل متعارف که حتی یک آدم معمولی که در بازار برای خرید می­رود از آن برخوردار است، حکم می­کند که شما اگر موقع خرید جنس را پسندیدید، قبل از انجام معامله شروع به تعریف و تمجید از آن نکنید و اصولاً خود را خیلی مشتاق و محتاج به آن نشان ندهید. چون در این صورت نه تنها مسیر خود را برای هر گونه چانه زدن و تخفیف گرفتن بسته اید؛ که اگر با فروشنده ناتو و دغلی طرف باشید، بعید نیست با ارائه قیمتی چند برابر قیمت واقعی اصطلاحاً گوشتان را هم ببُرد!» روشن است که تبلیغ و دامن زدن به اینکه مذاکره و تعامل یک مطالبۀ عمومی است نتیجه­ای جز تضعیف موضع مذاکره کننده بر سر میز مذاکره ندارد.

دوم. آیا قرار است نظرسنجی پیامی برای داخل داشته باشد؟مثلاً برای منتقدان بالفعل و بالقوه!؟! این احتمال محتمل­تر است. در واقع، این احتمال می­رود که نظرسنجی تمهیدی برای قرار دادن منتقدان در مقابل مردم باشد. بر این اساس، می­توان گفت که نتیجۀ نظرسنجی از پیش برای دولت روشن است و اصولاً نمی­تواند جز نتیجۀ مطلوب نتیجۀ دیگری برای آن متصور شد. اما در این فرض هم جای چند نکته باقی می­ماند: نظرسنجی به واقع قرار است چه چیزی را بسنجد و نظر مردم را دقیقاً در مورد چه چیزی بسنجد؟ آیا ساختن دو مقولۀ کلی و مبهم موافق و مخالف مذاکره (که طبیعتاً قرار است نتیجه را رقم بزند) درکی واقعی از خواست مردم را پدید می­آورد؟ آیا کسی که در پاسخ به «موافقید یا مخالف؟» اعلام موافقت می­کند، در حال امضا کردن چکی سفید است که دولت هر گونه که خواست آن را خرج کند؟ حتی اگر مذاکره و رابطه به قیمت محرومیت از حقوق هسته­ای باشد؟ حتی اگر به قیمت عدول از اصول و آرمان­های دینی و ملی (مثلاً حمایت از ملت فلسطین) باشد؟ حتی اگر ده بدهیم و یک به دست نیاوریم؟ حد این موافقت و مخالفت کجاست؟  پس بر ساختن دو مقولۀ کلی موافق و مخالف، اگر نگوییم حربه­ای شیادانه، لا اقل خطایی روش شناسانه در فهم موضع افکار عمومی نسبت به مسأله است. خصوصاً وقتی توجه داشته باشیم که این نظرسنجی در حالی صورت می­گیرد که جریان مذاکرات و حتی رؤوس مطالب بستۀ پیشنهادی ایران از سمع و نظر ملت دور نگه داشته و محرمانه اعلام شده است. چگونه می­توان به نظر ملت تمسک کرد، در حالی که الزامات حداقلی ارائه نظری مشخص همچون اطلاع از روند و محتوای مذاکرات، مشخص نیست؟ با این حساب بهتر نیست که دولت استراتژی دفاع شفاف و صادقانه از عملکرد سیاست خارجی خود را بر پنهان شدن پشت توهمی از افکار عمومی ترجیح دهد و با منطق و شفافیت به منتقدان بالفعل و بالقوه پاسخ گوید؟

سوم. ممکن است نظرسنجی نه برای ارسال پیامی برای داخل و خارج، که حقیقتاً برای کشف نظر مردم مورد توجه قرار گرفته باشد. فی الواقع، دولت صادقانه قصد دارد بفهمد که نظر مردم چیست تا وفق آن به تنظیم سیاست خارجی خود بپردازد. در این صورت، ضمن آنکه می­بایست ابداع این شیوۀ نوین سیاست ورزی و مدیریت ملی را به دولت تدبیر و امید تبریک گفت، جای این سؤال باقی می­ماند که چرا دولت همین سیاست خلاقانه و مردم گرایانه را دربارۀ دیگر مسائل مهم  کشور در پیش نمی­گیرد؟ حال که قرار است با هزینۀ دولت نظرسنجی سراسری و کشوری صورت گیرد، می­توان علاوه بر مسائل سیاست خارجی، تکلیف بسیاری از مسائل سیاست داخلی را هم روشن کرد. مثلاً می­توان از مردم پرسید:

-          با سه برابر شدن میزان یارانۀ نقدی موافقید یا مخالف؟

-          با کاهش قیمت دلار به 1200 تومان موافقید یا مخالف؟

-          با استمرار سفرهای استانی دولت به شیوۀ دولت­های نهم و دهم موافقید یا مخالف؟

-          با اعلام میزان ثروت و دارایی­های رئیس و اعضای دولت از رسانه­های عمومی موافقید یا مخالف؟

-          و ...

این گونه شاید در منابع هم صرفه جویی شود و یکباره تکلیف همۀ ابهامات و مسائل موجود در کشور روشن شود!

۶ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۲۸ مهر ۹۲ ، ۱۳:۲۶

عقلانیت تابوی مذاکره

سیدفرید حاج‏‌سیدجوادی

امام : نه! هیچ کس حق ندارد با آمریکا مذاکره کند.
جوامع سنتی برای حفظ ارزش‌ها و پرهیز از آسیب‌ها با وضع آداب و رسومی، برخی رفتارها را زشت و ناپسند می‌ساختند. اصطلاح تابو که در ادبیات اجتماعی معاصر رواج یافته از این فرهنگ نشأت گرفته است. اگر چه امروز بسیاری از تابوها را غیرعقلانی و خرافی می‌پنداریم، اما در ظرف عقلانیت جوامع سنتی همین تابوها عامل بقاء واحدهای اجتماعی‌شان بوده است. گذشت زمان خردمایه‌ای رات که منشأ جعل آن تابوها بوده بر ما پنهان ساخته، اما اگر بتوانیم شرایط آن دوران را کاوش نماییم، به احتمال زیاد خواهیم توانست انگیزه‌های عقلانی(یا شبه عقلانی) آن محدودیت‌ها را بیابیم.

در سال‌ها ابتدایی پیروزی انقلاب، بدخواهی و کینه‌توزی دولت آمریکا برای مردم ایران چنان آشکار بود، که قطع رابطه و شکل‌گیری فضای خصمانه میان دو کشور نیازمند اقناع افکار عمومی نبود. حمایت گسترده و فراگیر مردم از اقدام دانشجویان پیرو خط امام در تسخیر سفارت آمریکا و نامگذاری آن به عنوان لانه جاسوسی نشانه آشکار این ادعاست. در سال‌های دفاع مقدس نیز سوگیری آمریکا برضد ایران موجب تقویت و تداوم همین ذهنیت عمومی بود.

گذر از زمان جنگ و ورود به دوران بازسازی اقتصادی، زمینه‌ای شد تا جماعتی از دولت‌مردان، راهکار اصلی ترمیم مشکلات اقتصادی را در حل منازعات سیاسی با نظام سلطه بیانگارند. این تفکر مقدمه استقراض گسترده برای تامین منابع مالی سازندگی اقتصادی کشور شد. در این مقطع نیز رفتار خصمانه آمریکا باردیگر نمایان شد و با اعمال فشار بر منابع درآمدی کشور در استخراج و صادرات نفت، چالش بزرگی برای مدیریت اقتصادی کشور پدید آورد. اما دیگر، افکار عمومی به میزان سال‌های دفاع مقدس استکبارستیز نبود و این پیامدِ فرهنگ‌سازی مدیرانی بود که رابطه با قدرت‌های بین‌المللی را راه‌کار توسعه اقتصادی وانمود کرده بودند. همین تفکر برون‌نگر در اقتصاد سیاسی ایران با فراز و فرودهایی تداوم یافته و همگرایی آن با ذهنیت کارگزاران دیپلماسی کشور سبب شد تا راهکارهای انقلابی و جهادی کمتر مجال ظهور یابند.

دو مقدمه فوق بیانگر آن است که قطع رابطه با آمریکا امروز به تابو تبدیل شده است و خردمایه آن برای بخشی از مردم و بسیاری از دولت‌مردان ناپیداست. اگرچه به تبع تجربیات سابق، ذهنیت عمومی نسبت به دولت آمریکا خوش‌بین نیست و به آن اعتماد ندارد، اما چنین می‌انگارد که مذاکره راهکار مناسبی برای جلب منافع ملی است. با توجه به اینکه بازتولید فضای آغازین انقلاب در جامعه دور از دسترس می‌نماید، برای آنکه بتوانیم درباره موضوع مذاکره تصمیم درستی اتخاذ نماییم، نیازمند الگوی عقلانی مناسب ایم. این الگو علاوه بر هدایت دستگاه دیپلماسی کشور، می‌تواند جانمایه اقناع افکار عمومی را تامین نماید.

مذاکره با آمریکا به مثابه رفتاری دیپلماتیک، به تنهایی و مستقل از مبادی و غایات آن قابل ارزش‌گذاری نیست. هدف ما در رفتارهای دیپلماتیک حفاظت از ارزش‌ها و منافع ملی و دینی است. در راه تحقق این اهداف مذاکره ابزاری است که باید بتوانیم هزینه و فایده آن را محاسبه و بر اساس این محاسبه، ترک یا انجام آن را توصیه نماییم. در شرایط حاضر دو رویکرد هیجانی مانع ورود به این عرصه عقلانی است.

گروهی با رویکرد ایدئولویک و براساس انس ذهنی، رابطه را مقدمه کرنش و تعظیم در برابر نظام سلطه می‌داند و آن را تابو می‌شمارند. رویکرد دوم با استفاده از فضای رسانه‌های منتقد، سالها کوشیده ریشه مشکلات اقتصادی را قطع رابطه با آمریکا بنمایاند. متاسفانه در فضای انفعال حامیان رویکرد اول، گروه مقابل بدون آنکه منطق و عقلانیت موجهی برای مذاکره ارائه نمایند، این رفتار را نجات‌بخش و کارگشا قلمداد می‌کنند.

حق آن است که بتوانیم ورای علقه‌های شخصی و پیش‌داوری‌های ذهنی مساله مذاکره را در چارچوب ارزش‌های بنیادین نظام اسلامی به ترازوی نقد بگذاریم و چنانچه ظرفیت و استعداد مناسبی برای استفاده از آن برای تحقق اهداف و آرمان‌های انقلاب یافتیم از آن استفاده کنیم. اما تا زمانی که نسبت مذاکره با منافع و ارزش‌ها تعیین نشده است، لازم است نماد انقلابی قطع رابطه را حفظ نماییم. رهبر معظم انقلاب در دو مقطع بر همین نکته تاکید فرموده‌اند، که در پایان به آن تبرک می‌جوییم:

ما در دنیا اهل مذاکره‌ایم. بنده از زمان ریاست جمهورى همیشه به وزارت خارجه و دستگاههاى گوناگون تأکید مى‌کردم که بروید با دولتها و کشورها صحبت کنید، در مجامع جهانى شرکت کنید. به رؤساى جمهور بعد از ریاست جمهورى خودم همیشه تأکید مى‌کردم که مسافرت کنید؛ در مذاکرات شرکت کنید و ارتباط داشته باشید؛ رفت و آمد داشته باشید. مبنائاً به مذاکره معتقدم؛ اما مذاکره با که و بر سر چه؟ مذاکره براى رسیدن به یک قدر مشترک؛ دو طرف باید همدیگر را قبول داشته باشند؛ یک حدّ وسطى هم وجود داشته باشد؛ مذاکره کنند تا به این حدّ وسط برسند. آن طرفى که شما را اصلاً قبول ندارد، با اصل وجود شما به عنوان جمهورى اسلامى طرف است، با او چه مذاکره‌اى مى‌توانید بکنید؟! مذاکره باید از موضع قدرت و قوّت باشد. کسانى که در شرایط تهدید به فکر مذاکره مى‌افتند، ضعف خودشان را با صداى بلند اعلام مى‌کنند. این حرکتِ بسیار غلطى است. امام بالاتر از مذاکره را گفتند، فرمودند: اگر امریکا آدم شود، ما با او رابطه هم برقرار مى‌کنیم؛ یعنى اگر از خوى استکبارى دست بردارد؛ مانند یک طرف برابر، و نخواهد اهداف خودش را در داخل ایران تعقیب کند، در آن صورت او هم مثل بقیه‌ى دولتها خواهد بود. اما واقعیّت این نیست؛ آنها هنوز خوابِ دوران سلطه‌ى زمان پهلوى را مى‌بینند.

دیدار با کارگزاران نظام 27/12/1380

 

رابطه‌ی سیاسی با آمریکا برای ما مضر است. اولاً خطر آمریکا را کم نمیکند. آمریکا به عراق حمله کرد؛ در حالی که با هم رابطه‌ی سیاسی داشتند، سفیر داشتند؛ این آنجا سفیر داشت، آن هم اینجا سفیر داشت. رابطه که خطر جنون‌آمیز و سیطره‌طلبانه‌ی هیچ قدرتی را از بین نمی برد. ثانیاً وجود رابطه برای آمریکائی‌ها - نه امروز، همیشه اینطور بوده - وسیله‌ای بوده است برای نفوذ در قشرهای مستعد مزدوری در آن کشور. انگلیسی‌ها هم همین طور بودند. انگلیسی‌ها هم در طول سالیان متمادی سفارتخانه‌شان مرکز ارتباط با سفلگان ملت بود؛ کسانی که حاضر بودند خودشان را به دشمن بفروشند. سفارتخانه‌ها یکی از کارهایشان این است...

اینها این خلأ را در ایران دارند؛ احتیاج به پایگاه دارند، و پایگاه ندارند؛ این را میخواهند. احتیاج به رفت و آمد آزاد و بی‌دغدغه‌ی مأموران جاسوسی و مأموران اطلاعاتی‌شان و ارتباطات نا مشروع آنها با عناصر سفله و مزدور دارند؛ اما این را ندارند. ارتباط، این را برای آنها تأمین میکند. حالا می نشینند آقایان وراجی کردن و حرف زدن و استدلال کردن، که نبود رابطه‌ی با آمریکا برای ما مضر است. نه آقا! نبود رابطه‌ی با آمریکا برای ما مفید است. آن روزی که رابطه‌ی با آمریکا مفید باشد، اول کسی که بگوید رابطه را ایجاد بکنند، خود بنده هستم.

بیانات در دیدار دانشجویان دانشگاه‌های استان یزد 13 /10 /1386

۳ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۷ مهر ۹۲ ، ۰۶:۵۷

آ‌ن‌چه در صحنه کشور رخ می‌دهد بی‌شباهت به تکرار یک مستند سیاسی-تاریخی نیست؛ همه‌چیز در حال بازگشت یافتن به بیست و چند سال قبل است. دسته‌بندی‌ها، شعارها، برنامه‌ها و مهم‌تر از همه آدم‌ها که اصلی‌ترین نماد این بازگشت تاریخی‌اند و البته تحلیل‌پذیرترین بخش ماجرا.

آدم‌هایی که حالا سن و سالی ازشان گذشته، ژست‌ها و لباس‌ها و رنگ موهای‌شان دگرگون شده، حرف‌های‌شان هم عوض شده و گاهی تا صد و هشتاد درجه مخالف آن چیزهایی است که در قدیم می‌گفتند. آدم‌هایی که یادشان رفته در دوره آن‌ها صدا و سیما درش را روی هر انتقادی می‌بست، روزنامه‌ها هم اگر جلوی دهان‌شان را نمی‌گرفتند، یا بسته می‌شدند یا سردبیران‌شان بازداشت و احضار و جالب‌تر از همه دانش‌گاه‌ها، که انجمن‌های «سابقا» اسلامی‌ در آن‌ها اجازه فعالیت آزادانه نداشتند، چون از دولت انتقاد می‌کردند.

در این گذشته‌گرایی غیرمترقبه (که برخی اصول‌گراها عامدانه و دیگرانی جاهلانه آن‌را زمینه‌سازی کردند)، داشتن یا نداشتن «حافظه»، مساله‌ساز شده است و این مساله را از دو وجه می‌توان بررسی کرد: اول آن‌که ناقلان و شاهدان و سیاست‌ورزان، روز و ماه و سال و افزون بر آن، محتوای محوری وقایع را بعضا فراموش کرده یا آن‌را از موضع و منظر پای‌گاه امروزی‌شان روایت می‌کنند و دوم هم مخاطبان و شهروندانی‌اند که بسیاری از اتفاقات و واقعه‌ها از یادشان رفته است. درباره دومی در جایی دیگر باید سخن گفت، اما اولی؛ غیر از این‌که ممکن است «خاطره»گویانِ امروز، اصل روی‌دادِ دیروز را از یاد برده باشند یا حتی از افقِ فهم امروزی‌شان به بازخوانی مجدد آن پرداخته باشند، یک احتمال سوم و کم‌تر تامل‌شده‌ای هم قابل رویت است و آن‌هم این‌که ریشه و اصل تفکرِ آن‌ها، هم‌واره چنین بوده و در بخش‌هایی از سی و چند سالِ پیروزی انقلاب، به ضرورت نداشتن فرصت و امکان و ابزار، آن‌را نادیده گرفته یا سعی در سرپوش گذاشتن بر آن داشته‌اند.

شرح ساده‌تر این نکته آخر را در یک مثال می‌توان نشان داد: مذاکره‌کردن یا رابطه‌داشتن با آمریکا و آمریکایی‌ها، برای عده‌ای از روزِ ازلِ اول هم یک باور قلبی و اندیشه اساسی بوده است؛ 13 آبان 58، این آرزو را بر باد داد و پس از آن موضوع طبس، قرارداد الجزایر، حمایت آمریکا از عراق و... پی‌گیری آن آرزوی نهفته را می‌شود در ماجرای مک‌فارلین دید که ناگهان سطح مجوز کسب‌شده برای مذاکره‌کردن به دایره رابطه‌داشتن ارتقا یافت و واکنش حضرت روح‌الله را برانگیخت. غیر از نامه بی‌جواب‌مانده مربوط به برقراری رابطه با آمریکا در اواخر عمر امام، ده‌ها نمونه دیگر را نیز در دو دهه اخیر می‌شود مثال زد که در پسِ‌ همه آن‌ها، یک جریان در پیِ تحقق‌بخشی به باور قدیمی‌اش بوده است.

حافظه را «قُوه‌ای که ضبط و نگه‌داری مطالب را به عهده دارد» تعریف کرده‌اند، این معنای از حافظه، الزاما ربط مستقیمی به خاطره‌گویی ندارد و در اصل ناظر به «ضبط و نگه‌داری» مطلبی است که گواهی‌دهنده ایده مورد نظر باشند؛ آن‌دسته مطالبی که موید مرکزپنداریِ غرب است و تا تحقق این هم‌پیوندی جهانی، از پا نمی‌ایستد.

۱ نظر موافقین ۴ مخالفین ۰ ۲۴ مهر ۹۲ ، ۱۰:۲۶

تمام معرفت

احمد مخبری

دهم محرم سال شصت و یک هجری، عصرگاه، زمانی که خون از گلوی طفل رضیع بر دستان حسین‌بن‌علی ع جاری شد، سیدالشهداء کفّی از خون را به آسمان پاشید و فرمود: «هوّن علیّ ما نَزل‌ بی، أنّه بِعَین الله». نه تنها این داغ، که تمام آن‌چه که در این نیم روز سخت و غریب بر حسین‌بن‌علی رفته بود، برای او آسان می‌نمود، چرا که همه در منظر نظر پرودگار بود و حسین ع در تمام آنات عمر، خود را در محضر خدای خویش دیده و چیزی تغییر نکرده بود.  

ایستادن در برابر لشگر متراکم دشمن و پایمردی بر اعلام حقی که فراموش می‌گردید و تسلیم نشدن در برابر باطلی که بر هر فراز، فریاد می‌شد، همان وظیفه‌ی بندگی بر دوش سید‌الشهداء ع بود که عزم انجام آن ، دیگر راه بر دغدغه‌های غربت و تنهایی می بست و اندوه شهادت یاران و بستگان و حزن اسیری خاندان را از یاد می‌برد.

و این برای حسین ع تازگی نداشت.

او سال‌های سال بندگی خدا و عجز خود از اداء شکر نعمات بی‌پایان او را با تمام اجزاء وجود خویش اقرار کرده‌بود که:

و أنا أَشْهَدُ یَا إِلَهِی بِحَقِیقَةِ إِیمَانِی وَ عَقْدِ عَزَمَاتِ یَقِینِی وَ خَالِصِ صَرِیحِ تَوْحِیدِی وَ بَاطِنِ مَکْنُونِ ضَمِیرِی وَ عَلائِقِ مَجَارِی نُورِ بَصَرِی وَ أَسَارِیرِ صَفْحَةِ جَبِینِی وَ خُرْقِ مَسَارِبِ نَفْسِی وَ خَذَارِیفِ مَارِنِ عِرْنِینِی وَ مَسَارِبِ سِمَاخِ سَمْعِی وَ مَا ضُمَّتْ وَ أَطْبَقَتْ عَلَیْهِ شَفَتَایَ وَ حَرَکَاتِ لَفْظِ لِسَانِی وَ مَغْرَزِ حَنَکِ فَمِی وَ فَکِّی وَ مَنَابِتِ أَضْرَاسِی وَ مَسَاغِ مَطْعَمِی وَ مَشْرَبِی وَ حِمَالَةِ أُمِّ رَأْسِی وَ بَلُوعِ فَارِغِ حَبَائِلِ عُنُقِی وَ مَا اشْتَمَلَ عَلَیْهِ تَامُورُ صَدْرِی وَ حَمَائِلِ حَبْلِ وَتِینِی وَ نِیَاطِ حِجَابِ قَلْبِی وَ أَفْلاذِ حَوَاشِی کَبِدِی وَ مَا حَوَتْهُ شَرَاسِیفُ أَضْلاعِی وَ حِقَاقُ مَفَاصِلِی وَ قَبْضُ عَوَامِلِی وَ أَطْرَافُ أَنَامِلِی وَ لَحْمِی وَ دَمِی وَ شَعْرِی وَ بَشَرِی وَ عَصَبِی وَ قَصَبِی وَ عِظَامِی وَ مُخِّی وَ عُرُوقِی وَ جَمِیعُ جَوَارِحِی وَ مَا انْتَسَجَ عَلَى ذَلِکَ أَیَّامَ رضَاعِی وَ مَا أَقَلَّتِ الْأَرْضُ مِنِّی وَ نَوْمِی وَ یَقَظَتِی وَ سُکُونِی وَ حَرَکَاتِ رُکُوعِی وَ سُجُودِی أَنْ لَوْ حَاوَلْتُ وَ اجْتَهَدْتُ مَدَى الْأَعْصَارِ وَ الْأَحْقَابِ لَوْ عُمِّرْتُهَا أَنْ أُؤَدِّیَ شُکْرَ وَاحِدَةٍ مِنْ أَنْعُمِکَ مَا اسْتَطَعْتُ ذَلِکَ ...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۳ مهر ۹۲ ، ۱۱:۰۲

شیرها و روباه ها

سجاد صفار هرندی

در عالم سیاست و سیاستمداران دسته بندی­های متعددی وجود دارد اما شاید دوگانه­ای که ویلفردو پارتو (اقتصاددان و جامعه شناس ایتالیایی) کمتر شنیده شده باشد. پارتو سیاستمداران را به دو گروه «شیرها» و «روباه­ها» تقسیم می­کند. بر اساس مبنایی که او در نظریه جامعه شناسی خود دارد، هر یک از این دو تیپ را با یکی از غزایز اصلی وجود آدمی مرتبط می­شمارد: در وجود شیرها «غریزۀ ابقا و تداوم» برجسته است، حال آنکه روباه­­ها بیشتر با «غریزۀ ابداع» معرفی می­شوند.

سیاستمداران شیر صفت آنهایی هستند که با تأکید بر تداوم و استمرار ارزشها، مصالح عمومی و منافع جمعی، متهورانه و سرسختانه از مرزهای آن حراست می­کنند. در مقابل، روباه صفتان کارویژه اصلی خود را در خلاقیت و ابداع اندیشه­ها و راه­های جدید برای حل مسائل و مشکلات می­بینند. آنها اهل معامله و مذاکره و توافق در جهت پدید آوردن راه حل گره­های کور هستند. پارتو بر آن است که کار سیاست توسط یکی از این دو دسته به تنهایی راست نمی­آید. در واقع، وصول به وضع مطلوب در حوزۀ سیاست از طریق ایجاد نوعی تلفیق و تعادل میان شیرها و روباه­ها پدید می­آید.

***

تا چند روز آینده دور جدید مذاکرات هسته­ای ما و غرب در ژنو آغاز می­شود. مذاکراتی که ما، با استفاده از استعارۀ پارتو، از موضعی روباه صفتانه به آن وارد می­شویم. طبیعی است که هنوز زمان مناسبی برای ارزیابی نتایج و دستاوردهای این نوع ورود جدید به مسأله نیست.  اما در همین نقطۀ آغاز نباید دو ملاحظۀ مهم را از نظر دور داشت.

اول، اینکه اگر روباه­ها به لطف الهی و به اتکای تدبیر و زیرکی خود، امکانی برای حصول توافقی متضمن احقاق حقوق و حفظ عزت ملی بیابند، باید به آنان دست مریزاد گفت و نام شان را در سلسلۀ قهرمانان ملی نگاشت. اما در عین حال، نباید از یاد برد که اگر چنین توفیقی برای روباهان حاصل می­شود، جز به پشتوانۀ ده سال مقاومت و پایداری شیران نبوده است. شیرانی که تهور و دلاوری شان در حراست از حقوق مسلم هسته­ای و تقویت عمق استراتژیک ایران در عراق و سوریه و لبنان و فلسطین برگ­های متعددی برای بازی بر سر میز مذاکره فراهم آورده است. ما از یاد نبرده ایم و روباهان نیز نباید فراموش کنند که دشمن گرگ صفت ده سال پیش (یا نهایتاً هشت سال پیش) در واکنش به تعامل نرمخویانه و روبه صفتانۀ ما چگونه عزت و منافع ملی را هدف قرار داد و بیشرمانه بر سر میز مذاکره و در بستۀ پیشنهادی خود، به ازای تعطیلی دائمی تأسیسات هسته­ای ایران دادن یک هواپیمای ایرباس و ایجاد شغل مناسب برای دانشمندان هسته­ای را وعده کرد! اگر در لحن و پیشنهاد گرگ­ها تغییری ایجاد شده است، سببی جز غرش شیران ندارد و این نکته­ای است که روباهان نباید فراموش کنند.

دوم، اینکه روباه صفتی چنان که شرحش رفت، اقتضای تدبیر و زیرکی دارد. قبل و بعد از رقابت انتخاباتی 1392 وعده داده شده که مشکل پروندۀ هسته­ای ایران بدون هیچ گونه تضییع حقوق ملی و صرفاً با تدبیر و ظرافت دیپلماتیک حل و فصل خواهد شد. طبیعتاً مطالبه ملت نیز همین است و نه حل و فصل موضوع به هر طریق ممکن. گره خوردن بیش از اندازۀ مسأله هسته­ای به مولفه­های گوناگون اقتصاد و سیاست داخلی می­تواند زمینه را برای چنین انحرافی فراهم آورد. دشمن نیز طبعاً بیکار ننشسته است و میزان دشمنی خود را با یک لبخند یا احوال پرسی صمیمانه تغییر نمی­دهد. شوق فراوان برای حل و فصل مسأله نباید کار را به نوعی تسامح و ساده لوحی بکشاند. در عرف، جانوری که به بلاهت و ساده لوحی شناخته می­شود، روباه نیست!

۱۰ نظر موافقین ۷ مخالفین ۰ ۲۱ مهر ۹۲ ، ۱۰:۳۹

نخبگان در حصار

سیدفرید حاج‏‌سیدجوادی

هقته گذشته هفتمین همایش ملی نخبگان برگزار شد. نقطه عطف این همایش دیدار شزکت‌کنندگان با رهبر معظم انقلاب و تاکید چندین باره ایشان بر اهمیت رشد علمی کشور بود. علم، نهاد محوری تمدن امروز است و اهتمام ایشان به علم مبتنی بر درک این واقعیت است که بدون دست یابی به قلل علمی، استقلال حقیقی امت اسلامی محقق نمی‌شود.

اما در کنار این واقعیت، کژبینی‌هایی در فهم نخبگی بر جامعه ما حاکم شده و همین موضوع باعث شده که انتظارات با دستاوردها ناسازگار باشد.

موفقیت به جای نخبگی:

موفقیت در طی مدارج علمی و دست‌یابی به تراز ممتاز در ارزیابی های تحصیلی لزوما به معنای نخبگی نیست. چه بسیار اندیشمندان نخبه تاریخ علم و تفکر که براساس شاخص‍‌های متعارف زمان خود  مطرود و منزوی بوده اند. متاسفانه مهمترین الگو و شاخص شناسایی نخبگان موفقیت ایشان در آزمون‌های آموزشی است. خلاقیت و نوآوری که در ادبیات علمی کارآفرینی به آن توجه ویژه می‌شود، با شاخص‌های ارزیابی آموزی قابل شناسایی نیست.

محدود شدن نخبگان به عرصه علم:

به یقین جایگاه برجستگان علمی در رشد جامعه کم نظیر است، اما فراتر از دانش، به معنای علومِ آموزش‌پذیر در نظام‌ رسمی علم، عرصه‌های بسیاری وجود دارد که خلاقیت و نوآوری در آنها نیاز ضروری جامعه است. تفکر، مدیریت، فضای کسب‌وکار و تعلیم و تربیت از مهمترین عرصه‌هایی است که زبدگان آن در عداد نخبگان محسوب نمی‌شوند.

تفکر به معنای اندیشه‌های بنیادی که مبدا شکل‌گیری علوم و دانش‌های رسمی اند، در جامعه ما با بی‌مهری روبرو است.

با توجه به الگوهای ارتباطی پیشرفته و فرآیندهای پیچیده اجتماعی، نخبگان علمی بدون راهبری مدیران نخبه نمی‌توانند خدمات خود را به جامعه عرضه دارند. آنچه تا کنون در مدیریت علمی کشور جریان داشته، فاقد نخبگی بوده و همین نقیصه مانع شکوفایی ظرفیت های علمی جوانان خلاق ایران شده است.

اقتصاد ملی برای موفقیت در تامین نیاز مادی کشور و غلبه بر چالش‌های بیرونی نیازمند ابتکار هوشمندانه نخبگان اقتصادی است.

نظام تعلیم و تربیت با کارکرد بی‌نظیراش در تامین مهم‌ترین سرمایه رشد ملی، بدون خلاقیت و نوآوری نخبگان نمی‌تواند در ایفای رسالت خود کامیاب باشد. 

کم توجهی به نقش‌های اجتماعی ویژه زنان:

متاسفانه در شناسایی نخبگان همان ظلم تاریخی به زنان تداوم یافته است. شوربختانه زنی که در مقام مادری موفق به تربیت فرزندان صالح و خدوم شده است، در هیچ شاخصی به عنوان نخبه شناسایی نمی‌شود. اگر بپذیریم

فرزند خوب مادر نادان نپرورد

این نکته نزد مردم دانا مقرر است

                        در دست مادران خردمند باهنر

خوشبختی و سعادت ابنای کشور است

در شناسایی نخبگان برای نقش‌هایِ اجتماعیِ ویژه زنان، براساس ارزش‌های اسلامی تدبیر خواهیم کرد. بانویی که در نیکو همسرداری کردن توفیق جهاد یافته و از معرکه آن موفق درآمده است، نباید از نگاه نخبه‌گزینان دور بماند.

سوء تدبیر در نیازهای حمایتی نخبگان:

 در حمایت از نخبگان نیز سوءتدبیر تداوم یافته است. نخبه حقیقی نیازمند حمایت مادی نیست، بلکه متقاضی فرصتی است تا بتواند شکرگزار این موهبت الهی باشد. پرداخت وام مسکن، اعطاء کمک هزینه تحصیلی و دیگر حمایت های مادی کمترین خدمتی است که می‌توانیم در این مسیر به نخبگان ارائه نماییم. ماموریت اصلی بنیاد نخبگان، تمهید و فرصت سازی برای بروز استعدادهای ایشان در جهت پیشرفت ملی است.

۲ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۰ مهر ۹۲ ، ۰۹:۳۸

در جست‌وجوی راه

فرشاد مهدی‌پور

رفتن، رسیدن است و این شاید تنها کاری باشد که می‌شود انجام داد.

بدین اعتبار، تامل و تعمق دائمی در مفاهیم است که نظام‌نامه و چارچوب نظری آن‌ها را رمزگشایی می‌کند و رازها را آشکار می‌سازد؛ همانند آن‌چه در چندماهه اخیر بر جامعه ایرانی گذشته است و درباره‌اش گفت‌وگو شده.

نسبت «آرمان- واقعیت» یا «تکلیف- نتیجه»، دو بیان متفاوت درباره یک موضوع واحد نیستند؛ دو گفتار درباره دو مساله‌اند یا دو راه حل درباره آن دو معضل.

در بادی امر این نکته برجسته‌تر به نظر می‌رسید که خاستگاه و مخاطب و چاره‌اندیشی نهفته در محتوای مذکور، ناظر به یک گروه تکلیف‌گرا و مساله‌ساز انقلابی است که همه‌چیز را به قرائت خویش بازخوانی می‌کند و نوعی تمامیت‌خواهی عقل‌ستیزانه را گسترش می‌دهد.

اما با جدی‌تر شدن تحولات سیاسی و اقتصادی و جا افتادن دولت جدید، روشن‌تر شد که آرمان و واقعیت، از جنسی دیگر و اساسا مقوله‌ای متفاوت است و برای شرح حال و راه‌گشایی جماعتی دیگر؛ آن‌هایی که این‌بار در خوانش واقعیت دچار ایراد شده‌اند و آرمان را متناسب با آن، جابه‌جا و معنا می‌کنند.

شناخت مساله، فقط نیمی از راه است و آن‌چه باقی‌مانده شاخص و معیار و سنجه‌ای است که براساس آن بتوان، صدق و کذب، درست و نادرست و سره و ناسره را شناخت؛ آن «راه»نما، خط و شاخص و مکتب حضرت روح‌الله (رحمه الله علیه) است که تفسیرگری شناخته‌شده و تفسیری متقن نیز دارد.

اکنون کشور در میانه دو کژروی گرفتار است؛ یکی راهی نیمه‌طی شده دارد و توانش را صرف برگشت به صحنه کرده و دیگری با وجودِ وجودداشتن تصویری قدیمی از عمل‌کردش، حالا با جمع‌آوری همه تجارب گذشته در حال پیش‌روی است.

ضرب‌آهنگ سریع حوادث، مرتبا بازگشت به چارچوب نظری امام و نوع مساله‌شناسی صورت‌گرفته را ضروری می‌کند و جز این، راهی برای رهایی نیست.

۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۱۹ مهر ۹۲ ، ۱۱:۱۹

موسیعلیه‌السلام، ده شب، بیش‌تر از وعده‌ی پرودگار ، چهلمین شام میهمانی خداوند در کوه طور را به پایان رساند و الواح وحیانی را به عنوان سوغات این سفر الهی برای بنی‌اسرائیل برد. اما خداوندگار، او را از آزمون سنگین قومش و گردباد ضلالتی که از گلوی گوساله‌ی سامری بر آن‌ها وزیده بود، خبر داد. موسیعلیه‌السلام ، آشفته و خشمگین از این انحراف و گمراهی، به سوی بنی‌اسرائیل بازگشت. الواح را  فرونهاد و هارون ، برادرش را عتاب و خطاب کرد. موسیعلیه‌السلام که پیش‌تر، هارون را جانشین خود قرار داده و او را به اصلاح و عدم تبعیت راه مفسدان فرمان داده بود، از هارون پرسید : چه چیز تو را از متابعت من، در برابر ضلالت و شرک‌ورزی اینان باز داشت؟ آیا از فرمان من سرپیچی کردی؟ هارون که قوم گمراه شده را به توبه‌ به سوی خدا و تبعیت و اطاعت از فرمان حق فراخوانده بود ، گفت: مرا ملامت مکن ای برادر، آن‌ها مرا ناتوان ساختند و تا قتل من پیش رفتند «قالَ ابْنَ أُمَّ إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونىِ وَ کاَدُواْ یَقْتُلُونَنىِ فَلَا تُشْمِتْ بىِ‏ الْأَعْدَاءَ وَ لَا تجْعَلْنىِ مَعَ الْقَوْمِ الظَّلِمِینَ»(150- اعراف) و من بیم‎ناک شدم که تو پس از بازگشت، مرا بر عدم اجرای فرمان خود مؤاخذه کنی و بگویی میان بنی‌اسراییل تفرقه انداختی وسفارش مرا به کار نبستی! «إنّی‏ خَشِیتُ أَن تَقُولَ فَرَّقْتَ بَینْ‏ بَنىِ‌إِسْرَائیلَ وَ لَمْ تَرْقُبْ قَوْلىِ»(94 - طه)

برای موسیعلیه‌السلامکه بهجت درک میعاد الهی در چهل شبانه‌روز حاصل شده بود، با انحراف و شرک‌ورزی بنی‌اسرائیل، حال و روزی پیدا شد که خداوند در قرآن کریم، آن را «غضبان أسفا» یاد می‌کند. شرک به خدا که ظلمی عظیم و ضلالتی بی انتهاست، حالا دامنگیر قومی شده که موسیعلیه‌السلاممدت‌ها برای نجات و هدایت آن‌ تلاش کرده‌بود و اینک تمام مجاهدت‌های بنی‌اسرائیل در مبارزه با فرعونیان، در آتش شرک‌ورزیشان حبط و نابود می‌شد و این چیزی نبود که بشود در برابر آن آرام گرفت. اما موسیعلیه‌السلامآرام شد.

« وَ لَمَّا سَکَتَ عَن مُّوسىَ الْغَضَبُ أَخَذَ الْأَلْوَاحَ  وَ فىِ نُسْخَتهِا هُدًى وَ رَحْمَةٌ لِّلَّذِینَ هُمْ لِرَبهِّمْ یَرْهَبُونَ»(154 - اعراف)

 آن‌چه که او را آرام ساخت، همان بود که برادرش هارون، به آن استدلال کرد: عدم تفرّق بنی‎اسرائیل .

هارون که وظیفه‌ داشت اصلاح امور را پی‌گیرد و از تبعیت مفسدان پرهیز کند، دربرابر اصرار بنی‌اسرائیل بر شرک و انحرافشان، تا سرحد جان خود ایستاد، اما زمانی که احساس کرد جنگ و جدال بنی‌اسرائیل با او ، حاصلی جز تفرّق در قوم ندارد، سکوت کرد و منتظر موسیعلیه‌السلام شد تا وحدت جامعه حفظ شود. حالا اگرچه بختک شرک بر جان بنی‌اسرائیل افتاده ، اما وحدت امت موسیعلیه‌السلام هم‌چنان پابرجا بود و موریانه‌ی تفرّق، پایه‌های جامعه‌ی موسوی را سست نکرده‌بود. موسیعلیه‌السلام هنوز هم می توانست با نسخه‌‌های شفا بخش الهی که در الواح داشت، قلب‌هایی که رهبت پروردگار داشتند را به صراط مستقیم هدایت کند، حال آن که اگر تفرّقی رخ داده‌بود، شرک و انحراف برای همیشه ماندگار می‌شد. 

حفظ مصلحت اعلای وحدت  در جامعه بود که موسیعلیه السلام را آرام و عذر برادرش را مقبول ساخت. مصلحتی که حتی مصلحت  توحید که سرفصل تمامی ادیان الهی است نیز در جامعه به آن حد نمی‌رسد.

۵ نظر موافقین ۳ مخالفین ۰ ۱۶ مهر ۹۲ ، ۰۱:۴۹

سایر مطالب