زندگی مؤمنانه

شاید بتوان فلسفه ارسال رسل، انزال کتب و اعطای ولایت به معصومان بعد از پیامبر خاتم را در یک کلام خلاصه کرد و آن، ارائه مدل زندگی مؤمنانه ذیل حکومت خداست. دین، منشور زندگی مؤمنانه است و پیامبران و اهل بیت پیامبر خاتم، الگوی عملی زندگی مؤمناناند.

زندگی مؤمنانه را شاید بتوان به عنوان جایگزین سبک زندگی به کار برد وابعاد مختلف آن را برای جایگزینی به جای سبک زندگی واکاوی کرد.

زمانی که انسان خود بسنده به این نتیجه رسید آن منشور و این الگوها دست و پا گیر اویند، تصمیم گرفت دایره مأذونات را از بین ببرد و تمام مقدورات و بلکه هواهای خود را در این عالم به فعلیت برساند.

پس برای تمام ساحات زندگی انسان جدید و براساس هواها و غرایز او محصولات متنوع تولید کردند و میکنند؛ محصولاتی که نهایت لذت را در این عالم برای انسان محقق می‌کند و اختیار انسان را در حداکثر خود به فعلیت می‌رساند.

تفکر بر ساخته از تحول غرب مدرن برای ساختن تمدن نو، به باز آفرینی انسانی جدید مبتنی بر مبانی و منابع و روشهای جدید پرداخت وبرای نیل به این مقصود برای تمام ساحات زندگی انسان برنامه ارائه داد؛در حوزه بینشها ،گرایشهای و رفتارهای او ، و این شد همان lifestyle معروف. از سوی دیگر و برای اینکه سیطره خود را بر عالم بگستراند و دنیا را مسخر این انسان جدید کند ، سبک و سیاق بینشی و گرایشی و رفتاری خود را د رقالبهای مختلف و با رعایت اقتضائات اقلیمی و فرهنگی وتربیتی به تمام دنیا صادر کرد.

در این میان اما عده ای میخواهند دین را برپا دارند و ذیل حکومت خدا زندگی کنند. آنان قائلند که عقلانیت انسان ما دام که به منبع وحی متصل نباشد قابلیت تشخیص مصالح و مفاسد را ندارد و راه کمال و پیشرفت او را نیل به سوی غایت قصوی الهی میدانند. ادعایشان این است که زندگی مومنانه آنان میتواند همزمان سعادت دنیا و آخرت را برایشان فراهم کن؛ سعادت حقیقی و پنداری را. اما در بسیاری از موارد و در پاسخگویی به بسیاری از نیاز های انسان از رائه راهکارهای این دنیایی که آخرت را هم تامین کند ، ضعف دارد. این جمع، راه را در زندگی مومنانه ذیل سلوک اهل بیت میدانند تا این امکان را داشته باشند که به مدلی از زندگی مومنانه دسترسی داشته باشند که میتواند سعادت دنیا و آخرت آنها را تامین کند و در برابر رقبای دنیای مدرن قابل رقابت و ارائه باشد.

زندگی مومنانه ذیل سلوک اهل بیت این قابلیت و مزیت را برای رقابت ایجاد میکند؛

در باب زندگی مومنانه و مراجعه به مکتب اهل بیت برای کشف سیره آنان در زندگی روزمره و نگاه دینایی و فرا دنیایی آنان نکاتی در این میان به ذهن میرسد که سخن از آنها خالی فایده نیست

 زندگی را محدود به معاش اقتصادی و اجتماعی کردن، توقف در زندگی جاهلانه این دنیایی است؛ زندگی را باید گسترش مفهومی داد؛ زندگی مجموعه بینش‌ها، گرایش‌ها و رفتارهای ما در ساحات مختلف فردی و اجتماعی، دنیوی و اخروی، مادی و معنوی است.پس وقتی سراغ مکتب اهل بیت که مجموعه‌ای از بینش‌ها، گرایش‌ها، رفتارها و گفته‌ها و تقریرات آنان است می‌رویم، باید برای تمام ساحات وجودی خود، یعنی عقل و قلب و رفتارمان الگوبرداری و مناط سازی کنیم.

زندگی مومنانه ذیل سلوک اهل بیت ملائم با فطرت و خمیر مایه انسان است و مبتنی بر سطوح مختلف معرفتی ،اخلاقی و ابزرای عقلانیت وحی محور؛ سلائق و غرایز و اقالیم مختلف جغرافیایی و البته توجه به قاعده تدریج را نیز در بر دارد.

نکاتی چند ذیل این مقدمه:

برای استخراج زندگی مومنانه ذیل سلوک اهل بیت باید اصول ثابت و متغیر این مکتب را استخراج کرد تا به بهانه رعایت اقتضائات زمان و مکان و نیاز های روز افزون انسان معاصر ،اصول را زیر پا نگذاریم و از سر جهل یا جمود ،متغیرات را به جای ثابتات اخذ نکنیم تا دین ناکارآمد نمایانده شود.

 اهل بیت را برخی محکوم به رفتار ها و گفتارهای متناقض یا متضاد میکنند حال آنکه اگر مناطات اهل بیت در مواجهه با مسایل مختلف کشف شود و روش شناسی واحد اهل بیت در فرآیند حل مساله استخراج شود ، این تناقضات یا تضادهای ظاهری رنگ می بازد و صبغه الهی فعل و قول معصومین رخ نما میشود.

تطبیق این مناطات و روش شناسی ها با موضوعات مستحدثه از جمله مهترین نکات است و البته در معرض نقد و بررسی قراردان این تطبیق ها بین مجتهدین متخصص  و آنگاه ارائه نتیجه نهایی به جامعه هدف.

افراط و تفریط در مواجهه با جنبه های مختلف زندگی اهل بیت آفتی بزرگ است که از زمان اهل بیت تا امروز در ظهورات مختلف با آن مواجه بودیم و همچنان هستیم.

آنان که متولی اصلی ارائه مکتب اهل بیت به مردمند، بیشتر جنبه های قدسی  و کمتر قابل دسترس اهل بیت را برای مردم بیان و برجسته سازی میکنند ؛حال آنکه اهل بیت در زمین و بین مردم زندگی کرده اند و میکنند و تمام ساحات وجودی انسان و نیاز های روزمره او را برخورداردند و مسلمانانی که میخواهند ذیل سلوک آنها زندگی کنند حق دارند و بلکه مکلفند تمام ابعاد زمینی و آسمانی زندگی ایشان را خوب بشناسند. عمل اهل بیت در روزمره ترین نیاز انسان مطابق با عالی ترین سطح از معارف وحیانی و عقلانی است و این سطح از تحلیل در مواجهه با زندگی اهل بیت حلقه اتصال زندگی آسمانی و زمینی آنان است

نکته مهم در این میان و بعد از مراجعه به اهل بیت شناخت نوع مواجهه رقبا با این موضوعات است و کشف علت مقبول افتادن پاسخ رقبا به نیاز ها و مزایای نسبی که آنها برای برتری یافتن محصول خود ایجاد کرده اند

باید از اهل بیت بخواهیم این توفیق را عطا کنند تا تمام حرکت فکریمان را ذیل سلوک و مکتب اهل بیت تنظیم کنیم البته تحقق این مهم توسل ،عقلانیت بر آمده از مکتب اهل بیت و البته تعبد نیاز دارد از باب اینکه العقل ما عبد به الرحمن است.

بعونه و فضله