بسیجی فراتر از سازمان
«بسیج، یعنى مجموعهى انسانهایى که نیروى خودشان را به میدان مىآورند تا در جهاد عمومى کشور و ملتشان، در جهت رسیدن به قلهها، فعال باشند و با آنها همکارى کنند و در کارشان سهیم باشند». بسیج با این معنا، «یک سازمان دولتى»[1] و یا جزئی از «سازمانهاى نظامى به معناى خاص آن به حساب نمىآید»[2] و در «یک مجموعهى نظامى و مُلبس به لباس نظامى و آموزشهاى نظامى» محدود و محصور نمیشود..[3]
بسیج «پیشگام و پیشقراول در همهى میدانهاى مورد نیاز کشور و نظام اسلامى» است و «هرجا حضور شجاعانه و فداکارانه و مخلصانه ضرورت پیدا مىکند، بسیج در خط مقدّم قرار مىگیرد» و با گذشت از حقوق شخصی و اغماض از استراحت و آسایش، با اخلاص در اقدام و عمل، پیشقدم میشود [4].
در سالهای آغازین پس از پیروزی انقلاب، «بسیج، در جنگ پیشقدم بود» تا در برابر هجمهی نظامی دشمنان، از اسلام، انقلاب، کشور و ملت، دفاع کند. اما
«عرصهى حضور بسیج خیلى وسیعتر از عرصهى نظامى است ... بسیج عرصهى جهاد است، نه قتال. قتال یک گوشهاى از جهاد است. جهاد یعنى حضور در میدان با مجاهدت، با تلاش، با هدف و با ایمان؛ این میشود جهاد. لذا «جاهدوا بأموالکم و أنفسکم فى سبیل اللَّه»؛ جهاد با نفس، جهاد با مال. جهاد با نفس کجاست؟ فقط به این است که توى میدان جنگ برویم و جانمان را کف دست بگیریم؛ نه، یکى از انواع جهاد با نفس هم این است که شما شب تا صبح را روى یک پروژهى تحقیقاتى صرف کنید و گذر ساعات را نفهمید. جهاد با نفس این است که از تفریحتان بزنید، از آسایش جسمانیتان بزنید، از فلان کار پرپول و پردرآمد - به قول فرنگىها پولساز - بزنید و تو این محیط علمى و تحقیقى و پژوهشى صرف وقت کنید تا یک حقیقت زندهى علمى را به دست بیاورید و مثل دستهى گل به جامعهتان تقدیم کنید؛ جهاد با نفس این است»[5].
حالا سالهاست که جهاد علمی و اقتصادی، مسألهی نخست کشور و مهمترین اولویت این جهاد، حضور نخبگان و نوآوران برای گشایش و پیشروی در جبهههای نو و عرصههای جدید است. این حضور، با کَرّ و فَرّ دستور و پیچو تاب سلسله مراتب، حاصل نمیشود.
جمود بر آراء شخصی در برابر نواندیشی نخبگانی و مندمج ساختن ارتباطات خبرگان علوم و فنون در فرماندهی و فرمانبری، حضور در این جبهه را بر مجاهدان علم و اندیشه تنگ و محدود میسازد و «بسیج» را از عضویت گروهی از کاردانان و فعالان و مؤثران، محروم میسازد، هرچند که آنان در اعتقاد و رفتار، بسیجی باشند.
شاید همین دغدغده برای حضور چنان نخبگانی در بسیج بوده که رهبر انقلاب را برآن داشتهاست که چندین بار، عدم محدودیت بسیج به اعضاء سازمانی آنرا یادآور شوند:
« البتّه بسیج به نظر ما محدود در همین تعدادى که در سازمان بسیجاند نمیشود؛ خیلىها هستند [که] دلهایشان با شما است، شما را تحسین میکنند، به شما احترام میگذارند، قدر شما را میدانند، در داخل سازمان بسیج هم نیستند؛ آنها هم بسیجىاند. آن کسانى که ارزشهاى شما را قبول دارند، به آن ارزشها احترام میگذارند، به زحمات شما، به خدمات شما، به مجاهدت شما احترام میگذارند، آنها هم از نظر ما بسیجىاند»[6].
این تأکید چندباره، در واقع اعلام دو مطلب است، یکی بایستگی حضور چنان افرادی در بسیج و دیگر ، لزوم تجدید نظر در روشهای سازماندهی بسیج که منتج به جذب و حضور آنها نمیشود.
نکتهی مهم و مغفول در فرایند جذب نخبگان و بالا بردن تواناییهای بسیج، رفع مانعها و حذف دافعههاست. رفتارها و برنامههایی که آحاد مردم و به ویژه نخبگان را آزار میدهد، به هیچ روی نباید در متن و مشی بسیج مشاهده شود.
حسنات اخلاقی مانند صبر، گذشت، حلم و ظرفیت و نیز فهم جایگاه و ارزش افکار نخبگان باید در وجود آحاد بسیج از جمله فرماندهان و مسؤولان آن نهادینه شده، در عمل با مردم و در تعامل با جامعه و به ویژه نخبگان،به کار بسته شود.
«امام صادق (علیه الصّلاة و السّلام) به اصحابش میفرمود: جورى عمل کنید در بین مردم که هر کس شما را میبیند، بگوید: "اینها یاران امام صادقاند، رحمت خدا بر امام صادق، مایهى تحسین براى ما بشوید". رفتار یکایک عزیزان بسیجى، شما جوانها، شما عناصر پاک، شما دلهاى پاکیزه و روشن، رفتار یکایک شما با آحاد مردم - که خیلىهایشان همانطور که گفتم به معناى واقعى کلمه بسیجىاند - باید جورى باشد که بگویند اینها پرورشیافتگان نظام اسلامىاند».[7]
شایسته است مسؤولان و مدیران بسیج، پیش از آنکه برنامههای سازمانی خود را گسترش دهند و بیش از آنکه بر عدد و رقم تأکید کنند، خود را با این بیانات بسنجند و رفتارهای ستادی و میدانی خود را با همین رهنمودها اصلاح کنند. بیتوجهی به این مهمّات (همانند آنچه که از سوی مسؤولان بسیج، در انتخاب محل برگزاری دیدار اخیر پنجاه هزار فرماندهی بسیج سراسر کشور با رهبر معظم انقلاب رخ داد) رنجش مردم و دلزدگی نخبگانی را به همراه میآورد که به تعبیر رهبر انقلاب، حقیقتاً بسیجیاند.
[1] - بیانات رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از بسیجیان در سالروز شهادت حضرت امام صادق (ع) ۱۳۸۴/۰۹/۰۷
[2]- بیانات در دیدار گروه کثیرى از بسیجیان اردبیل۱۳۷۹/۰۵/۰۶
[3]- برگرفته از بیانات رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از بسیجیان در سالروز شهادت حضرت امام صادق (ع) ۱۳۸۴/۰۹/۰۷
[4]- بیانات در دیدار گروه کثیرى از بسیجیان اردبیل۱۳۷۹/۰۵/۰۶
[5]- بیانات در دیدار اعضاى بسیجى هیئت علمى دانشگاهها ۱۳۸۹/۰۴/۰۲
[6]- بیانات در دیدار پنجاه هزار فرمانده بسیج سراسر کشور ۱۳۹۲/۰۸/۲۹
[7]- همان
حالم بد شد اصلا
پ. نوشت : نیای بگی من حرفای حضرت آقا رو نوشتم ، شما اگر حالتان بد شده در خودتان شک کنید و ازین حرفا . معلومه دارم چی میگم به نظرم